Ramzes II, znany również jako Ramzes Wielki, był jednym z najwybitniejszych władców starożytnego Egiptu. Jego panowanie, które trwało aż 66 lat, pozwoliło mu zyskać miano jednego z największych faraonów w historii. Jednak pytanie, jak zmarł ten potężny monarcha, budzi zainteresowanie do dziś. Prześledźmy więc jego ostatnie dni, które wcale nie były tak spektakularne, jak jego życie.
Faraon, który rządził przez ponad 60 lat
Ramzes II objął tron w bardzo młodym wieku i przez ponad sześć dekad był u steru Egiptu. Pod jego rządami państwo rozkwitało, a granice Egiptu zostały znacznie rozszerzone. Jego wielkie osiągnięcia militarno-polityczne sprawiły, że stał się postacią niemal legendarną, której imię przetrwało wieki. W ciągu tych lat udało mu się zawrzeć liczne sojusze, pokonać wielu wrogów, a także zrealizować wielkie projekty budowlane. Ramzes II był również autorem wielu inskrypcji, które wychwalały jego sukcesy.
Jednak długie panowanie, choć pełne sukcesów, miało swoje konsekwencje. Z wiekiem zdrowie faraona zaczynało podupadać. Pod koniec życia Ramzes II nie był już w stanie prowadzić kampanii wojennych, a jego obowiązki przejmowali synowie. Zaczęły się pojawiać pierwsze problemy zdrowotne, a jego organizm nie był w stanie stawić czoła wyzwaniom, które niosło życie władcy Egiptu.
Choć jego życie było pełne triumfów, ostatnie lata panowania Ramzesa II nie były już tak łatwe. W obliczu starości i chorób, faraon musiał zmagać się z coraz trudniejszymi wyzwaniami. Warto jednak pamiętać, że jego panowanie pozostawiło niezatarte ślady w historii Egiptu, a on sam do dziś jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych faraonów.
Przyczyny śmierci Ramzesa II
Dokładna przyczyna śmierci Ramzesa II jest wciąż przedmiotem debat wśród naukowców. Istnieje kilka teorii, które próbują wyjaśnić, co doprowadziło do jego zgonu. Prawdopodobnie, jak wielu innych władców, zginął w wyniku starości i związanych z nią chorób. Jednak to nie koniec spekulacji. Istnieje także teoria, według której faraon mógł umrzeć na skutek powikłań po licznych bitwach i wojnach, które prowadził przez całe życie.
- Starzenie się organizmu – Jak to w życiu bywa, po wielu latach rządów, zdrowie zaczęło zawodzić. Ramzes II był już w zaawansowanym wieku, gdy doszło do jego śmierci, a przewlekłe choroby mogły stanowić główny czynnik.
- Choroby serca i układu krążenia – Prawdopodobnie miał problemy z sercem, a także z układem oddechowym, co mogło prowadzić do jego przedwczesnej śmierci.
- Ostrzeżenia ze snów i wróżby – W starożytnym Egipcie wróżby i przepowiednie były częścią życia faraonów. Możliwe, że Ramzes II był ostrzegany o zbliżającym się końcu swojego życia przez kapłanów lub wizjonerów, co nie miało jednak wpływu na ostateczny wynik.
Choć te teorie są interesujące, żadna z nich nie daje jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, jak naprawdę zmarł Ramzes ICiało faraona, które zostało później poddane mumifikacji, nie dostarcza jednoznacznych wskazówek. Zachowały się jednak niektóre fragmenty dokumentów, które sugerują, że mógł umrzeć w wyniku osłabienia organizmu po wielu latach intensywnego życia.
Mumifikacja Ramzesa II
Po śmierci Ramzesa II jego ciało zostało poddane mumifikacji, jak to miało miejsce w przypadku większości faraonów. Mumifikacja była niezwykle ważnym rytuałem w starożytnym Egipcie, ponieważ zapewniała faraonowi życie po śmierci. Ciało było starannie konserwowane, a jego zewnętrzny wygląd miał odzwierciedlać jego boski status. Przez długie lata mumia Ramzesa II była przechowywana w specjalnym grobowcu w Dolinie Królów.
Mumifikacja faraona była procesem skomplikowanym, wymagającym ogromnej precyzji. Po usunięciu organów wewnętrznych, ciało było wysuszone i natarte specjalnymi substancjami. Zastosowanie balsamów oraz wytrzymałych materiałów miało na celu zapewnienie jak najdłuższej trwałości ciała. Dla Ramzesa II nie było to zwykłe zabiegi – jego mumia miała z pewnością odzwierciedlać wielkość i potęgę tego władcy.
Jednak mumia Ramzesa II nie pozostała w miejscu przez wieki. W wyniku plądrowania grobowców przez złodziei, jego ciało zostało przeniesione w inne miejsce, aby je ukryć. Dopiero w XIX wieku archeolodzy odnaleźli mumię faraona. Obecnie jest przechowywana w muzeum, gdzie można ją podziwiać.
Śmierć faraona w kontekście egipskiej religii
W starożytnym Egipcie śmierć faraona była postrzegana w sposób szczególny. Wierzono, że po śmierci władca przechodzi do życia pozagrobowego, gdzie staje się jednym z bogów. Jego zgon był więc początkiem nowego etapu – nie tylko dla niego samego, ale także dla całego państwa. W Egipcie faraon był uważany za pośrednika między ludźmi a bogami, a jego śmierć była wydarzeniem, które miało znaczenie nie tylko na poziomie osobistym, ale i religijnym.
W kontekście egipskiej religii śmierć Ramzesa II była postrzegana jako zakończenie jego wielkiego cyklu. Podobnie jak inni faraonowie, po śmierci miał zostać przyjęty przez bogów, gdzie jego dusza miała zjednoczyć się z bogiem słońca Ra. Jego ciało, zachowane przez mumifikację, miało umożliwić mu kontynuowanie tego procesu w zaświatach.
Egipcjanie wierzyli, że za życia faraonowie mieli szczególny wpływ na porządek kosmiczny. Dlatego też śmierć Ramzesa II była ważnym momentem nie tylko w jego życiu, ale także w historii całego Egiptu. Być może dlatego, pomimo upływu lat, jego zgon wciąż budzi takie zainteresowanie, a legendy o nim nie umierają.
